Bornova

Bornova Hakkında


Bornova ilçenin özellikle tarihi merkez bölümünü oluşturan Erzene ve Ergene mahallelerinde yoğun olarak orjinal tarihi dokudan örnekler görmek olasıdır. Bölgedeki tarihi köşkler Buca ile birlikte İzmir'in bu alandaki en önemli iki merkezinden birini oluşturur. Kitapta ayrıntılı yer vermeye olanak bulamadığımız ve hemen tümü bahçeli olan Victor Whittall, Aliberti, Giraud, Wilkinson, Andria, Reggio, Paggy, Jak Topuz, Michel Topuz, Balliani, Barry, Charnaud - Wood, Cramer, Maltass, Edwards, Davy evlerini Bornova'yı gezerken karşınızda görmek bir gezgini mutlu edecek güzellik ve heyecan kaynağıdır. Bornova'nın İzmir - Manisa karayolu üzerindeki sapaktan ulaşabileceğiniz Çiçekli ve Yaka köyleri de doğal güzellikleriyle dikkati çeken bölgeleridir.

 

Bornova Tarihçesi


İlk Çağ tarihçilerinin "Dıştaki Köy" anlmındaki "Akropedon" adıyla söyledikleri Bornova, Orta Çağ'da Rumca "Kaba Meşe" anlamındaki "Pirino Barys" adıyla da anılır. Bu sözcükler sonradan "Bornova"ya dönüşür.
Ülkemideki ilk futbol maçı 1890 yılında İzmir'e gelen İngiliz denizcilerle İzmirli gençler arasında Bornova'da, ülkemizdeki ilk atletizm yarışmaları da 1895 yılında yine Bornova'da gerçekleşir.


1884 yılında kurulan ve sınırlı sayıdaki Levantenlerin kullandığı havagazı ve elektrik şebekesi 1932 yılında modernleştirilerek yeni bir şebeke oluşturulur. Verimli toprakları ile bilinen Bornova Ovası'na 1932 yılında inşa edilen Ziraat Mektebi, 1955 yılında kurulan Ege Üniversitesi'nin çekirdeğini oluşturur. 1958 yılında ilçe olan Bornova'da çoğunun yaşı yüz yılı aşmış sayısız köşk ve benzeri yapı bulunmaktadır.

 

Bornova Gezilecek Yerleri


Hüseyin İsa Bey Camisi
"Büyük Camisi" ya da "Hacı İsa Bey Camisi" olarak da anılan cami İzmir'deki "en eski" camidir. İnşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte mimari tarzına bakılarak Selçuklulardan kaldığı varsayılır. Bu varsayım için caminin türbe kısmında bulunan 3 mezar da kanıt olarak gösterilir. Selçuklu tarzı mezar taşlarına sahip bu üç mezar, Beşir, Nezir ve Ali adlı Selçuklu cengaverlerine aittir. Bir söylence ise bu üç mezarın Seyyid-i Battal Gazi'nin oğulları ya da torunlarına ait olduğunu varsayar. Caminin iç kapısı üzerindeki bir kitabe, Seyyid Ali Ağa tarafından 1737 yılında onarıldığı yazılır. Seyyid Ali Ağa, Kızlarağalığı görevinden sonra İzmir'e tayin edilmiş bir saray mensubudur. İlk yapılışında toprak olduğu söylenen kubbesi yukarıda sözü edilen onarımda yenilenir. Camiyi taşıyan 16 sütundan antik başlık taşıyanlar Efes'ten getirlir.


Büyük Çarşı


Bornova Atatürk Heykeli 
Bu heykel Bornova'nın sembollerinden biridir. 1972 yılında açılan heykel Metin Haseki'nin eseridir. 


Büyük Meydan, Bornova (Bornova Metro İstasyonu'na Uzaklığı: 1220m)


Bornova Dokuz Eylül Şehitliği 
İzmir'İn işgalden kurtulduğu gün Bornova'da şehit düşen Hüseyin Çavuş ve iki er anısına yaptırılmış bir şehitliktir.


Ege Üniversitesi Hastanesi Girişi Yanı


Steinbüchel Evi
"Wood - Paterson evi" olarak da bilinen bu yapı 1860'ların başlarında John Maltass adlı İngiliz tarafından yaptırılır ve daha sonra kızı Eugenie Wood'a kalır. Richmond Dükü tarafından İzmir'deki İngiliz hastanesine pratik yapması için gönderilen Doktor Charles Wood'la evli olan Eugenie Wood, çocukları Lucy ve Hortense ile bu evde yaşar. Hortense sanatçı ruhlu bir kişi olarak yetişir, şiir ve müzikle uğraşır, hatta Franz Liszt'ten piyano dersleri dahi alır. Kurtuluş savaşı sırasında da Mustafa Kemal'e yazdığı mektupla başarılarını kutlar. İstirdattan sonra İzmir'e gelen Mustafa Kemal Paşa bu nedenle Hortense Wood'a ait bu eve istekle gider ve o günlerde önemli değişiklikler yapılan ev, mirasçılarına güvence verilerek Genel Karargah olarak kullanılır. Ancak tüm subaylar eve sığmadığından İsmet Paşa ve diğerleri komşu evlere yerleştirilir. Mustafa Kemal Paşa köşkte Ernest Wood'un odasında kalır. Yapı Matthey Evi olarakda anılır.


Gençlik Caddesi


Charlton Whittal Evi
Bornova'daki en eski yapılardan olup önceleri Felemenkli rahibeler için manastır olarak yapılır, daha sonra Whittal şirketinin kurucusu Charlton Whittal tarafından satın alınarak konuta dönştürülür. Sonraları Giraud ailesine satılan, yaklaşık 200 yaşındaki yapı, Cumhuriyet döneminde Türkiye Ege Üniversitesi Rektörlük binası olarak kullanılmaktadır.


Gençlik Caddesi


Paterson Evi
Benzerleri arasında oldukça iddialı görüntülü bir yapıdır. 1859 yılında İzmir' yerleşen İskoçyalı iş adamı Jhon Paterson tarafından yaptırılmaya başlanan olan evin ön yüzü ilk sahibi tarafından tam yedi kez değiştirilir. 1963 yılından bu yana kimsenin oturmadığı 38 odalı köşkün yapı malzemesinin büyük bölümü Avrupa'dan getirilir. Kurtuluş Savaşından karargah olarak da kullanılan köşk, daha sonraları yağmaya uğrar, Restorasyon beklemektedir.


Mustafa Kemal Caddesi


Belhomme Evi
İlk sahiplerinin Xenoupoulou ailesi olduğu sanılan bu yapı 1880 yılında, Aliberti Evi'ni de inşa eden Clark adlı İngiliz mimarı tarafından yapılır. Daha sonraları ise adını aldığı Belhomme ailesine geçer yapı, günümüzde Atatürk Kitaplığı olarak kullanılmaktadır.


Fevzi Çakmak Caddesi

 

Macropodere Evi
Bu tarihi konut. Davy adında  bir Amerikalı tarafından inşa ettirilir. İzmir Valisi Rahmi Bey' in konut olarak kullandığı bu yapı Cumhuriyet Dönemi'nde silahlı kuvvetlere tahsis edilir ve Subay Orduevi olarak kullanılır. XX. Yüzyıl başlarında binada kiracı olarak oturan Macropodere adlı bir kişi nedeniyle tren istasyonundan Fevzi Çakmak Caddesi'ne uzanan bu yol Macropodere adıyla anılır.


Fevzi Çakmak Caddesi


Murat Evi
Anglikan Kilisesi karşısında bulunan bu yapı Edwards adlı bir İngiliz tarafından 1880 yılında inşa ettirilir. Kurtuluş Savaşı'ndan önceki son sahibinin Buld Charnaud olduğu bilinen evin oldukça büyük olan bahçesinin arka köşesinde yıkılmaya yüz tutmuş eski bir hamam bulunmaktadır. Uzun yıllar " Bir kızın geceleri uğradığı ve bir şeyler taşıdığı" söylentisi bilinen evin adı bu nedenle "Perili Köşk" olarak da bilinir. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin girişimleriyle 2001 yılında başlatılan restorasyon çalışmaları 2003 yılı Eylül ayında tamamlanır.


Gençlik Caddesi


Büyük Park
XX. Yüzyıl'ın başına kadar mezarlık olan bu alan Vali Rahm Bey tarafından temizletilir ve 1940 yılında da park haline getirilir. 38150 metre kare büyüklüğündeki parkta 2 havuz, 1 halı futbol sahası, 1 çocuk oyun alanı, 2 kafeterya, 2 sosyal tesis bulunmaktadır.


Pandespanian Evi
1880'li yıllarda, sonraları Fransa'ya yerleşen Pandespanian ailesi tarafından yaptırıldığı sanılan yapı şimdilerde "Yeşil Köşk" adıyla Ege Üniversitesi'ne ait sosyal tesis olarak hizmet vermektedir.


Ege Üniversitesi Kampüsü


Bornova Kiliseleri
Santa Maria Kilisesi
1797 yılında Franciscan Mezhebi mensupları tarafından, Bizans tarzında inşa edilmişolan bu Katolik kilisesi Bornova'nın ikici kilisesidir. 1832 yılında küçük bir restorasyon geçirmiştir.


80. Sokak - Bornova


Saint Mary Magdalena Anglican Episcigal Church 
XVII. Yüzyıl ilk çeyreği sonunda Levant Şirketi'nin kuruluşu ile aynı tarihte temeli atılan büyük Anglikan Kilisesi'ne bağlı üç alt kiliseden biridir. Kilise 1858 yılında, İzmir Levant Şirketi yöneticilerinden Charlton Whittal tarafından eşinin anısına inşa edilmiştir. Cemaatin ilgisi nedeniyle biz zaman sonra genişletilen kilisede günümüzde ayda en az bir kez ayin yapılmaktadır.


Gençlik Caddesi - Bornova

 

Bornova Fotoğrafları


Bornova Videoları


Bölgeler